Günümüzde enerji verimliliği hem bireysel hem de toplumsal düzeyde giderek artan bir öneme sahip. Özellikle binalarda tüketilen enerjinin büyük bir paya sahip olması, bu alanda atılacak adımları daha da kritik hale getiriyor. Türkiye’de de bu bilincin artırılması ve enerji tasarrufunun teşvik edilmesi amacıyla Enerji Kimlik Belgesi (EKB) uygulaması hayata geçirildi. Binaların enerji performansını gösteren bu belge, tıpkı buzdolabı veya çamaşır makinesi gibi elektronik eşyalarda gördüğümüz enerji sınıflandırmasına benzer bir sistemle çalışır. Bir yapının ne kadar enerji tükettiğini ve sera gazı salımı yaptığını gösteren EKB, aynı zamanda binanın ısıtma, soğutma, aydınlatma, sıcak su ve havalandırma sistemlerindeki verimliliğini de ortaya koyar. Bu belge, sadece yeni binalar için değil, mevcut binalar için de belli şartlar altında zorunlu hale gelmiştir. Özellikle apartman yönetimleri ve site yönetimleri için önemli bir sorumluluk olan EKB, binaların gelecekteki değerini ve yaşanabilirlik standartlarını doğrudan etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Enerji verimliliğinin artırılması hem çevreye verilen zararı azaltmak hem de sakinlerin enerji faturalarında tasarruf etmesini sağlamak açısından büyük faydalar sunar.

Bu yazılara da göz atabilirsiniz.
Apatman ve Site Yöneticisi Olmak Zorunlu Mu?
Tüm Yönleriyle Apartman ve Site Yöneticiliği

Enerji Kimlik Belgesi Nedir?

Enerji Kimlik Belgesi (EKB), binaların enerji performansını sınıflandıran resmi bir belgedir. Bu belge, bir binanın ne kadar enerji tükettiğini ne kadar sera gazı salımı yaptığını ve bu tüketimin ne kadarının yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılandığını detaylı bir şekilde gösterir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş enerji verimliliği danışmanlık şirketleri veya bağımsız denetim kuruluşları tarafından düzenlenen EKB, binanın tasarım özellikleri, ısı yalıtımı, pencerelerin kalitesi, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimliliği gibi birçok faktörü analiz ederek bir enerji sınıfı belirler. A’dan G’ye kadar değişen bu sınıflarda, A en verimli, G ise en az verimli binayı temsil eder. Yani, bir bina için A sınıfı EKB almak, o binanın çok düşük enerji tüketimi ve yüksek çevresel performans sunduğu anlamına gelir. Bu belge, aynı zamanda bina sahiplerine ve kullanıcılarına, binalarındaki enerji verimliliğini artırmak için hangi iyileştirmelerin yapılabileceği konusunda yol gösterici bilgiler de sunar. EKB, bina alım satım ve kiralama işlemlerinde de önemli bir rol oynamaya başlamıştır; zira enerji verimli binalar, piyasada daha cazip hale gelmektedir.

Hangi Durumlarda ve Hangi Dönemlerde Alınabilir?

Enerji Kimlik Belgesi zorunluluğu, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle belirlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler çerçevesinde, EKB’nin alınması gereken durumlar ve dönemler şu şekildedir: Yeni Binalar: 2011 yılından itibaren yapı ruhsatı alınan tüm yeni binaların iskan ruhsatı aşamasında EKB alması zorunludur. Belge olmadan iskân ruhsatı düzenlenememektedir. Mevcut Binalar: Mevcut binalar için EKB zorunluluğu kademeli olarak devreye girmiştir. Başlangıçta 2020 yılına kadar tüm mevcut binaların EKB alması şart koşulsa da, bu tarih daha sonra uzatılmıştır. Güncel düzenlemelere göre, bir bina alım-satım veya kiralama işlemi yapacaksa, bu işlemlerden önce EKB’ye sahip olması gerekmektedir. Yani, bir daireyi satmak veya kiralamak isteyen bir mülk sahibi, bu belgenin varlığını sağlamakla yükümlüdür. EKB’nin geçerlilik süresi 10 yıldır ve bu sürenin sonunda belgenin yenilenmesi gerekmektedir. Özellikle büyük sitelerde ve çok katlı apartmanlarda, ortak alanların enerji verimliliğini sağlamak ve EKB düzenlemelerine uyum sağlamak, ankara site yönetimlerinin öncelikli görevleri arasındadır. Bu süreçte binalarda yapılabilecek mantolama gibi yalıtım uygulamaları, EKB sınıflandırmasını doğrudan etkileyerek daha yüksek bir enerji performansına ulaşmayı sağlar.

Enerji Performansı Sınıflandırması Nasıl Yapılır?

Binaların enerji performansı sınıflandırması, Enerji Kimlik Belgesi düzenlenirken yapılan detaylı bir analiz sonucunda belirlenir. Bu sınıflandırma, tıpkı beyaz eşyalarda olduğu gibi A’dan G’ye kadar harflerle ifade edilir; A sınıfı en verimli, G sınıfı ise en az verimli yapıyı gösterir. Bu analizi yaparken, binanın birçok farklı özelliği dikkate alınır. Bunlar arasında binanın dış kabuğu (duvarlar, çatılar, zeminler), pencerelerin tipi ve yalıtım değerleri, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimliliği (kazanlar, klimalar vb.), sıcak su sistemleri, aydınlatma armatürlerinin tipi ve havalandırma sistemleri yer alır. Ayrıca, binanın coğrafi konumu, yönelimi ve güneşlenme durumu gibi çevresel faktörler de enerji performansını etkiler. Yetkilendirilmiş enerji verimliliği danışmanlık şirketleri, bu verileri özel yazılımlar aracılığıyla analiz ederek binanın yıllık enerji tüketimini ve sera gazı emisyonlarını hesaplar. Elde edilen sonuçlar, referans bir binanın enerji performansıyla karşılaştırılır ve bu karşılaştırma sonucunda binanın enerji sınıfı belirlenir. Daha iyi bir enerji sınıfı elde etmek için genellikle ısı yalıtımı (mantolama), pencerelerin yenilenmesi, daha verimli ısıtma/soğutma sistemleri kullanılması veya yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılması gibi iyileştirmeler önerilir. Bu sınıflandırma, bina sahiplerine enerji verimliliği potansiyellerini görme ve yatırım kararlarını buna göre alma imkânı sunar.

Enerji Kimlik Belgesi süreçlerinde profesyonel destek için 2M Yönetim ile iletişime geçebilirsiniz.

Bu yazı 28.06.2025 tarihinde yayına alınmıştır.